Μοΐσι, Αλεξάντερ

(Alexander Moissi, Τεργέστη 1880 – Λουγκάνο 1935). Αυστριακός ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου. Ύστερα από μια σύντομη σταδιοδρομία σε διάφορα θέατρα, το 1904 άρχισε να εργάζεται στο Νέο Θέατρο του Βερολίνου, εγκαινιάζοντας μια επιτυχημένη και μακροχρόνια συνεργασία με το Μαξ Ράινχαρτ. Λίγο μετά το τέλος του A’ Παγκόσμιου πόλεμου, ο Μ. άρχισε μια σειρά από θριαμβευτικές περιοδείες, που τον έφεραν από την Αμερική στην πρώην ΕΣΣΔ και στη Γαλλία. Εγκαταστάθηκε στην Ιταλία (1933) και σχημάτισε θίασο με τη Βάντα Καποντάλιο για να παρουσιάσει τις σημαντικότερες επιτυχίες του ρεπερτορίου του. Άνθρωπος καλλιεργημένος και έξυπνος, καλλιτέχνης προικισμένος με μια φανερά ρομαντική ευαισθησία, ο Μ. διαμορφώθηκε σ’ εκείνη την ειδική αισθητικό-φιλολογική εποχή που αντιπροσώπευαν ο Ντ’ Ανούντσιο, ο Ρίλκε, ο φον Χόφμανσταλ. Χρησιμοποιώντας μια μιμητική που πρόδιδε τον μεγάλο πλούτο της φαντασίας του και μια φωνή, που τη γλυκιά της μουσικότητα συχνά διέκοπταν νευρικά ηχητικά ξεσπάσματα, ο Μ. διάπλασε πρόσωπα γεμάτα φαντασία και αφέλεια, μελαγχολικούς ήρωες της νοσταλγίας και του ονείρου. Αν η θλιμμένη χάρη της ψυχής του μπόρεσε από μια άποψη να κάνει μονόχορδες ορισμένες ερμηνείες του, συχνά όμως σε άλλες έδωσε αυθεντικό «στυλ», όπως σε μερικές λυρικές ή εγκεφαλικές ερμηνείες του Σαίξπηρ, του Σο και, κυρίως, του Τολστόι. Ο Μ. έπαιξε και σε μερικές ταινίες. Προτομή του Αυστριακού ηθοποιού του θεάτρου και του κινηματογράφου Αλεξάντερ Μοΐσι.